Rok Jubileuszowy 2025
Papież Franciszek oficjalnie ogłosił Jubileusz Roku 2025 – pod hasłem „Pielgrzymi nadziei”. Uroczystość, która odbyła się 9 maja 2024 r., rozpoczęła się w przedsionku bazyliki św. Piotra w Watykanie, przed jej Drzwiami Świętymi, otwieranymi na każdy kolejny Jubileusz. […]
Jubileusz zainauguruje otwarcie Drzwi Świętych w bazylice watykańskiej 24 grudnia 2024 r., a ich zamknięcie odbędzie się 6 stycznia 2026 roku. Logo Jubileuszu
W diecezjach Rok Jubileuszowy otworzy Eucharystia sprawowana we wszystkich katedrach i konkatedrach na świecie 29 grudnia 2024 r.
„To jest fundament naszej nadziei: Chrystus wstępując do nieba wnosi do serca Boga nasze człowieczeństwo, obciążone oczekiwaniami i pytaniami, „aby umocnić naszą nadzieję, że tam, gdzie jest On, Głowa i Pierworodny, my również, Jego członki, będziemy zjednoczeni w tej samej chwale” (por. Prefacja o Wniebowstąpieniu). Bracia i siostry, to właśnie tę nadzieję, zakorzenioną w Chrystusie, który umarł i zmartwychwstał, chcemy wychwalać, przyjąć i głosić całemu światu w nadchodzącym Jubileuszu, który zbliża się wielkimi krokami.” [Homilia Ojca Świętego 9.05.2024]
„Jubileusz był zawsze w życiu Kościoła wydarzeniem o wielkim znaczeniu duchowym, kościelnym oraz społecznym – napisał Ojciec Święty Franciszek w Liście do Przewodniczącego Papieskiej Rady do spraw Krzewienia Nowej Ewangelizacji z 11.02.2022 r. – Odkąd Bonifacy VIII w 1300 r. ustanowił pierwszy Rok Święty – który miał być obchodzony co sto lat, a później, na wzór biblijny, co 50, aż ostatecznie ustalono, że będzie obchodzony co 25 lat – święty, wierny lud Boży przeżywał tę celebrację jako wyjątkowy dar łaski, charakteryzujący się przebaczeniem grzechów, a w szczególności odpustem, będącym pełnym wyrazem miłosierdzia Boga. […] Obecnie dobiega końca pierwsze 25 lat XXI wieku, i jesteśmy wezwani do rozpoczęcia przygotowań, które pozwolą ludowi chrześcijańskiemu przeżywać Rok Święty w całym jego duszpasterskim bogactwie”.
Zgodnie z prośbą Papieża Franciszka, rok jubileuszowy poprzedzają dwa lata przygotowań, poświęcone na ponowne odkrycie nauki soborowej w pierwszym roku i na modlitwę w drugim. 11 października 2022 r. Ojciec Święty odprawił uroczystą liturgię eucharystyczną w sześćdziesiątą rocznicę otwarcia Soboru Watykańskiego II, zapraszając wspólnoty chrześcijańskie, w pierwszym roku przygotowań do Jubileuszu – 2023 – do ponownego odkrywania nauki soborowej […].
Drugi zaś rok przygotowań do Jubileuszu – 2024 – poświęcony jest modlitwie. „Już teraz, w tym czasie przygotowań, cieszę się, że poprzedzający wydarzenie jubileuszowe rok 2024 można będzie poświęcić wielkiej „symfonii” modlitwy. Przede wszystkim, aby odnowić pragnienie przebywania w obecności Pana, słuchania Go i adorowania. Ponadto modlitwy, aby dziękować Bogu za tak liczne dary Jego miłości dla nas i wysławiać za Jego dzieło stworzenia, które zobowiązuje wszystkich do szacunku oraz do konkretnego i odpowiedzialnego działania w celu jego ochrony. Modlitwy jako głosu „jednego serca i jednego ducha” (por. Dz 4, 32), co wyraża się w solidarności i w dzieleniu się chlebem powszednim. Modlitwy, która pozwala każdemu mężczyźnie i każdej kobiecie na tym świecie zwracać się do jedynego Boga, aby Mu wyrazić to, co jest złożone w skrytości serca. Modlitwy jako uprzywilejowanej drogi do świętości, która prowadzi do życia kontemplacją również pośród działania. Będzie to zatem intensywny rok modlitwy, w którym serca otworzą się, aby przyjąć mnogość łask, czyniąc z Ojcze nasz, modlitwy, której nauczył nas Jezus, program życia dla każdego Jego ucznia” [List Ojca Świętego Franciszka do Przewodniczącego Papieskiej Rady do spraw Krzewienia Nowej Ewangelizacji z 11.02.2022 r.].
[…] „Drodzy przyjaciele, przygotowując się poprzez Rok Modlitwy do Jubileuszu, wznieśmy nasze serca do Chrystusa, aby stać się piewcami nadziei w cywilizacji naznaczonej zbyt wielką beznadzieją. Naszymi czynami, słowami, codziennymi wyborami, cierpliwością zasiewania odrobiny piękna i dobroci, gdziekolwiek jesteśmy, chcemy opiewać nadzieję, by jej melodia poruszyła struny ludzkości i rozbudziła w sercach radość, rozbudziła odwagę, aby przyjąć życie.” [Homilia Ojca Świętego 9.05.2024]
Źródło: https://archidiecezjalubelska.pl/blog/zbliza-sie-rok-jubileuszowy-2025/
Czym jest Jubileusz?
Jubileusz Roku 2025 odbędzie się pod hasłem „Pielgrzymi nadziei”. W ramach jego obchodów w Watykanie zostaną zorganizowane m.in. spotkania dedykowane różnym grupom społecznym, jako że w roku jubileuszowym wszyscy wierni są w szczególny sposób zaproszeni do odbycia pielgrzymki do Grobu św. Piotra.
„Jubileusz” to nazwa roku szczególnego: pochodzi od instrumentu, którym posługiwano się by obwieścić jego początek; jest to yobel – barani róg, którego dźwięk rozbrzmiewa w Dzień Przebłagania (Jom Kippur). Święto to jest w judaizmie obchodzone co rok, ale szczególnego znaczenia nabiera, gdy zbiega się z początkiem roku jubileuszowego.
Pierwszą ideę na ten temat znajdujemy w Starym Testamencie: w roku 50-tym ma być obchodzony jubileusz, jako rok dodatkowy po cyklu siedmiu pełnych lat szabatowych, przypadających co siedem lat (por. Kpł 25, 8-13).
Choć nie jest to łatwe do osiągnięcia, został zaproponowany jako okazja do przywrócenia prawidłowej relacji z Bogiem, między ludźmi i z całym stworzeniem; obejmował przebłaganie za grzechy, powrót do swej własności i odpoczynek całej ziemi.
Ewangelia według św. Łukasza, cytując proroka Izajasza, opisuje misję Jezusa w ten sposób: „Duch Pański spoczywa na mnie; ponieważ mnie namaścił i posłał mnie, abym ubogim niósł dobrą nowinę, więźniom głosił wolność, a niewidomym przejrzenie; abym uciśnionych odsyłał wolnymi, abym obwoływał rok łaski od Pana” (Łk 4, 18-19; por. Iz 61, 1-2). Te słowa Jezusa stały się także czynami wyzwolenia i nawrócenia w codziennych spotkaniach z Nim i w relacjach. W 1300 roku papież Bonifacy VIII ogłosił pierwszy Jubileusz, nazywany również Rokiem Świętym, ponieważ jest to czas, w którym doświadczamy, że świętość Boga nas przemienia. Okres jego występowania zmieniał się na przestrzeni lat: na początku odbywał się co 100 lat; następnie, został skrócony do 50 lat przez papieża Klemensa VI, a ostatecznie do 25 lat w przez Pawła II.
Jubileusz odwołuje się także do momentów „nadzwyczajnych” w historii Kościoła: np. w 1933 r. papież Pius XI chciał upamiętnić rocznicę Odkupienia rodzaju ludzkiego przez Chrystusa, a w 2015 r. Franciszek ogłosił nadzwyczajny Jubileusz nazywając go Rokiem Miłosierdzia.
Na przestrzeni wieków inny był również sposób świętowania tego roku: pierwotnie zbiegał się on z wizytą wiernych w rzymskich bazylikach św. Piotra i św. Pawła za Murami. Sukcesywnie, wraz z kolejnymi pielgrzymkami, dodawano inne znaki, np. otwarcie Drzwi Świętych. Uczestnicząc w Roku Świętym można uzyskać odpust zupełny, czyli „darowanie przed Bogiem kary doczesnej za grzechy, zgładzone już co do winy” (por. KKK, nr 1471).
Oprac. na podstawie: https://www.iubilaeum2025.va/pl/giubileo
Historia Jubileuszy
W epoce chrześcijańskiej, po pierwszym Jubileuszu, przypadającym na rok 1300, cykl obchodów Jubileuszowych został wyznaczony co 100 lat. Papież Bonifacy VIII ogłosił bullą Rok Jubileuszowy 1300 r., podkreślając, że Rzymianie, którzy trzydzieści razy w ciągu roku odwiedzą bazyliki Św. Piotra i Św. Pawła, otrzymają odpust zupełny, a dla pielgrzymów przybyłych spoza Rzymu wystarczy piętnaście takich wizyt. W tym roku do Rzymu przybyło co najmniej dwa miliony wiernych. Znany włoski malarz i architekt Giotto, któremu w tym czasie zlecono namalowanie fresków w Loggii błogosławieństw, na fasadzie Bazyliki św. Piotra w Watykanie, był jedną z wybitnych postaci biorących udział w Jubileuszu. W bazylice Św. Jana na Lateranie zachował się starożytny fresk Giotta przypominający o tym wydarzeniu. Wśród innych znanych osób, przybyłych do Rzymu w tym samym roku, był wielki poeta Dante Alighieri, który w niektórych pieśniach Boskiej Komedii nawiązuje do Jubileuszu.
Kilkadziesiąt lat później, po petycji Rzymian do papieża Klemensa VI, okres pomiędzy jubileuszami został skrócony do 50-ciu lat. Z kolei papież Urban VI chciał ustalić cykl jubileuszowy co 33 lata i ogłosił Jubileusz w roku 1390 r., którego jednak z powodu śmierci nie mógł celebrować i któremu ostatecznie przewodniczył nowy papież Bonifacy IX.
Za sprawą papieża Pawła II okres pomiędzy jubileuszami został skrócony do 25 lat. Papież podjął tę decyzję dlatego, aby umożliwić każdemu pokoleniu przeżycie Jubileuszu. Począwszy więc od roku 1475 zwyczajne Jubileusze odbywały się co 25 lat w sposób ciągły. Wyjątek stanowił okres wojen napoleońskich, które uniemożliwiły obchody Jubileuszy w roku 1800 i 1850. Na przestrzeni historii zdarzało się także Rok święty ogłaszano również ze specjalnych okazji poza wyznaczonym 25-letnim cyklem. Dla przykładu papież Pius XI ogłosił rok 1933 Rokiem Świętym dla przypomnienia 1900. rocznicy odkupieńczej śmierci Chrystusa. A w roku 2015 papież Franciszek ogłosił nadzwyczajny Rok Jubileuszowy z okazji 50-tej rocznicy zakończenia Soboru Watykańskiego II.
W XX wieku, pierwszy Jubileusz po zakończeniu II wojny światowej, ogłosił papież Pius XII ustanawiając Rok Święty 1950. Z okazji obchodów Jubileuszu papież ogłosił dogmat o Wniebowzięciu Najświętszej Maryi Panny, a także znacząco zreformował Kolegium kardynałów, zmniejszając liczbę kardynałów z samych Włoch i zwiększając obecność kardynałów z innych narodów. W tym roku zaczęła się też kształtować masowa turystyka religijna. Rząd włoski podjął szereg działań, aby zapewnić przyjęcie dla milionów pielgrzymów. Jedną z inicjatyw było ustanowienie tzw. „Karty Pielgrzyma”, która na terytorium Włoch była równoważna z paszportem.
Kolejny Jubileusz ogłosił papież Paweł VI postanawiając, że Rok Święty 1975 będzie poświęcony pojednaniu. Rozwój techniki przyczynił się do tego, że był to pierwszy jubileusz transmitowany na cały świat. W Przemówieniu obwieszczającym Rok Jubileuszowy 1975 Paweł VI wyjaśnił ideę przyświecającą Jubileuszowi – jest nią wewnętrzne odnowienie człowieka: pokuta, nawrócenie, metanoia oraz pojednanie z innymi ludźmi. Papież pisał: „W tym celu jest rzeczą konieczną wyjaśnić zasadniczą koncepcję Roku Świętego. Jest nią – wewnętrzne odnowienie człowieka. Odnowienie człowieka, który myśli, ale niemal zatracił umiejętność rozmowy z sobą samym. Człowieka, który w pogoni za rozrywką i używaniem doświadcza szybko niedosytu, nudy i rozczarowania. Trzeba koniecznie zmienić człowieka od wewnątrz. Ewangelia określa to słowem: pokuta, nawrócenie, metanoia. […] Rok Święty zmierza właśnie do tego odnowienia osobistego, wewnętrznego, a także pod pewnym względem i zewnętrznego. Rok Święty ma być procesem uzdrowień, terapią – łatwą a zarazem niezwykłą, które powinny przynieść zadowolenie duchowe każdej jednostce, a konsekwentnie przynajmniej w pewnej mierze mentalności społecznej. […] Odczuwamy przede wszystkim potrzebę nawiązana z powrotem stosunków autentycznych, życiowych i szczęśliwych z Bogiem. Trzeba nam pojednać się z Nim w pokorze i miłości, aby z tej pierwszej zasadniczej harmonii wypłynęła moc pojednania się z ludźmi w miłości i sprawiedliwości. […] Pojednanie nastąpi także i na innych płaszczyznach, obszernych i konkretnych. W obrębie Kościoła, społeczeństwa, polityki, ekumenizmu, pokoju na świecie.”
Jubileuszowy Rok Święty 1983 ogłosił papież Jan Paweł II. Okazją do ustanowienia tego nadzwyczajnego Jubileuszu były obchody 1950. rocznicy odkupieńczej śmierci Chrystusa.
Kolejnym, a zarazem najbardziej znaczący w najnowszej historii Kościoła, był jednak Wielki Jubileusz Roku 2000, który łączył się z obchodami wejścia Kościoła w III tysiąclecie. W dniu 29 listopada 1998 r., bullą Incarnationis Mysterium („Tajemnica Wcielenia”), Jan Paweł II ogłosił Wielki Jubileusz Roku 2000. Przez cały rok dwutysięczny papież odbywał pielgrzymki i dokonywał symbolicznych gestów nieprzewidzianych dotąd w ogólnie przyjętych, zwyczajowych praktykach obchodów.
Jednym z najistotniejszych gestów była prośba o przebaczenie za grzechy popełnione przez ludzi Kościoła w długiej historii chrześcijaństwa. Podczas Mszy św. w bazylice św. Piotra w Watykanie w dniu 12 marca 2000 r. Jan Paweł II skierował wezwanie do wszystkich ludzi na świecie, w czasie którego prosił o przebaczenie grzechów i win Kościoła z przeszłości.
Niedługo potem Jan Paweł II udał się z pielgrzymką do Ziemi Świętej. Papież odwiedził Jerozolimę, Betlejem, Nazaret – miejsca święte zarówno dla Żydów, jak i chrześcijan.
Wszystkim jednak zapadł w pamięć obraz z 26 marca 2000 r. – papieża modlącego się w Jerozolimie przy Ścianie Płaczu, gdzie zgodnie z żydowską tradycją w szczelinę muru włożył swoją prośbę o przebaczenie zapisaną na kartce. Brzmiała ona następująco: „Boże naszych ojców, Ty wybrałeś Abrahama i jego potomstwo, aby objawić swe Imię narodom. Jesteśmy głęboko zasmuceni postępowaniem tych, którzy w ciągu historii spowodowali cierpienia Twoich dzieci.
Prosząc Cię o przebaczenie, chcemy zobowiązać się do prawdziwego braterstwa z narodami Przymierza.”
Kartka w szczelinie Ściany Płaczu, aut. David Shankbone (23.03.2009), Wikipedia/CreativeCommons
Podczas tej pielgrzymki Jan Paweł II utwierdził wszystkich w przekonaniu, że w czasie swego pontyfikatu rzeczywiście powziął sobie za cel dialog z innymi religiami, zwłaszcza zachęcając do dialogu między Kościołem katolickim, islamem i judaizmem. Ponadto w tym samym roku, z inicjatywy Jana Pawła II, odbył się w Asyżu Światowy Dzień Modlitw o Pokój z udziałem 47 delegacji kościołów chrześcijańskich i 13 religii niechrześcijańskich. Przez lata Jan Paweł II starał się również o możliwość pielgrzymki do Rosji, co jednak ostatecznie mu się nie udało.
Niezwykle istotnym wydarzeniem Wielkiego Jubileuszu Roku 2000 były XV Jubileuszowe Światowe Dni Młodzieży. Z tej okazji do Rzymu przybyło ponad dwa miliony młodych ludzi z całego świata. Ten ogólnoświatowy zjazd młodzieży katolickiej odbył się w dniach 15-20 sierpnia 2000 r., a jego hasłem przewodnim były słowa zaczerpnięte z Ewangelii Jana: „A słowo stało się Ciałem i zamieszkało wśród nas” (J 1, 14). Otwarcie ŚDM miało miejsce 15 sierpnia i odbyło się w dwóch etapach. Najpierw papież spotkał się z młodzieżą Włoch na placu przed bazyliką św. Jana na Lateranie. Następnie udał się na plac św. Piotra, gdzie dokonał otwarcia Światowych Dni Młodzieży z wiernymi przybyłymi z całego świata. Najliczniej byli reprezentowani Francuzi (ok. 70 tys.), Polacy (ok. 50 tys.) i Hiszpanie (40 tys.). Papież wymienił po kolei 159 krajów, z których przybyli uczestnicy. Wniesiono kopię obrazu Matki Bożej Salus Populi Romani („Ocalenie Ludu Rzymskiego”) i umieszczono obok krzyża Światowych Dni Młodzieży. W przemówieniu papież nawiązał do historii swego życia i zachęcił do umacniania wiary w życiu chrześcijańskim. W kolejnych dniach, zgodnie z wcześniej ustalonym programem, miały miejsce: Droga Krzyżowa ulicami Rzymu (18 sierpnia), czuwanie modlitewne młodych na placu Tor Vergata (19 sierpnia) i uroczysta Eucharystia kończąca ŚDM w niedzielę 20 sierpnia.
Kolejny, nadzwyczajny Rok Jubileuszowy 2015, papież Franciszek ogłosił z okazji 50-tej rocznicy zakończenia Soboru Watykańskiego II (1962-1965). Jubileusz poświęcony był miłosierdziu. Franciszek wskazał, że celem tego wyjątkowego czasu ma być spotkanie z Jezusem i doświadczenie Jego wielkiego miłosierdzia. Jeszcze przed oficjalnym otwarciem Roku Miłosierdzia, podczas swojej pielgrzymki apostolskiej do Afryki, na znak bliskości Kościoła z dotkniętą wojną domową Republiką Środkowoafrykańską, papież Franciszek otworzył Święte Drzwi katedry Notre-Dame w stolicy tego państwa – Bangi. Oficjalnie nadzwyczajny Jubileusz Miłosierdzia rozpoczął się 8 grudnia 2015 r. otwarciem Drzwi Świętych Bazyliki św. Piotra w Watykanie, a zakończył 20 listopada 2016 r. w Uroczystość Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata. Podczas tego Jubileuszu po raz pierwszy „drzwi miłosierdzia” zostały otwarte nie tylko w rzymskich bazylikach, ale także w wielu katedrach świata, sanktuariach, szpitalach i więzieniach. Z tej okazji papież ustanowił tzw. Misjonarzy Miłosierdzia, którym powierzył władzę odpuszczania grzechów dotąd zastrzeżonych wyłącznie dla Ojca Świętego.
Zwyczajny Jubileusz Roku 2025, który oficjalnie zainauguruje papież Franciszek otwierając Drzwi Święte w bazylice watykańskiej 24 grudnia 2024 r., będziemy przeżywać pod hasłem „Pielgrzymi nadziei”.
Oprac. na podstawie:
– https://www.iubilaeum2025.va/pl/giubileo-2025/giubilei-nella-storia.html
– Rok Święty ma być czasem uzdrowień. Przemówienie obwieszczające Rok Jubileuszowy – 9.05.1973 https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/pawel_vi/przemowienia/rok_jubileuszowy_09051973
– 20 lat temu Jan Paweł II prosił o przebaczenie grzechów i win Kościoła https://misyjne.pl/20-lat-temu-jan-pawel-ii-prosil-o-przebaczenie-grzechow-i-win-kosciola/
– Jan Paweł II pod Ścianą Płaczu https://www.polskieradio.pl/39/156/artykul/1083152,jan-pawel-ii-pod-sciana-placzu
– https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awiatowe_Dni_M%C5%82odzie%C5%BCy_2000
– XV Światowy Dzień Młodzieży „Rzym 2000” oraz Jubileusz Młodych https://opoka.org.pl/biblioteka/T/TA/TAK/9910V
Logo Roku Jubileuszowego 2025
Logo przedstawia cztery postacie, symbolizujące ludzkość pochodzącą z czterech różnych zakątków ziemi. Obejmują się wzajemnie, aby ukazać solidarność i braterstwo, które jednoczą narody. Postać stojąca na samym przodzie przylega do krzyża. Jej postawa jest znakiem nie tylko wiary, ale również nadziei, której nigdy nie można porzucić, ponieważ potrzebujemy jej zawsze i przede wszystkim w najbardziej trudnych momentach.
Warto przyjrzeć się falom i sile, która je wywołuje, aby zauważyć, że pielgrzymka życia nie zawsze odbywa się po spokojnych wodach.
Często zarówno osobiste przeżycia, jak i różne wydarzenia na świecie, wzywają nas jeszcze mocniej do nadziei. Dlatego należy zwrócić uwagę na dolną część krzyża, swym kształtem przypominającą kotwicę, stabilizującą łódź podczas wysokiej fali. Kotwica często jest symbolem nadziei.
Biblia używa kotwicy w przenośni, aby zobrazować nadzieję, którą mamy jako kotwicę naszej duszy: „Bóg, pragnąc okazać ponad wszelką miarę dziedzicom obietnicy niezmienność swego postanowienia, wzmocnił je przysięgą, abyśmy przez dwie rzeczy niezmienne, co do których niemożliwe jest, by skłamał Bóg, mieli trwałą pociechę, my, którzyśmy się uciekli do uchwycenia zaofiarowanej nadziei. Trzymajmy się jej jako bezpiecznej i silnej kotwicy duszy, która przenika poza zasłonę, gdzie Jezus poprzednik wszedł za nas, stawszy się arcykapłanem na wieki na wzór Melchizedeka.” (Hbr 6, 17-20). Zamiast kotwicy sięgającej głębin morza, chrześcijańska kotwica sięga nieba, gdzie Jezus nieustannie wstawia się za nami (Hbr 6, 20). Zgodnie z Listem do Hebrajczyków (w. 19) kotwicą naszych dusz jest nadzieja na Boże dziedzictwo w Chrystusie. Nasza nadzieja jest „bezpieczna i silna”, ponieważ opiera się na Jezusie i Bożych obietnicach.
Nie można pominąć również faktu, że obraz przedstawiony w logo jubileuszu ukazuje, iż podróż pielgrzyma nie jest faktem indywidualnym, ale wspólnotowym, związanym z dynamizmem, który coraz bardziej przybliża nas ku krzyżowi. Krzyż nie jest bynajmniej statyczny, lecz dynamiczny, pochyla się ku ludzkości, jakby zmierzał w jej stronę, nie zostawiając jej samej, bez pomocy, ale zapewniając o swojej obecności i dając poczucie bezpieczeństwa płynącego z nadziei. Wreszcie kolorem zielonym zapisane zostało motto jubileuszu 2025: „Pielgrzymi Nadziei”.
Źródła:
https://www.iubilaeum2025.va/pl/giubileo-2025/logo.html
https://www.gotquestions