Kto to jest ministrant?
,,Ministrante” ( z łaciny ) znaczy ,,służyć”. Służymy Bogu, kiedy przyczyniamy się do tego, aby liturgia była piękna. Słowo ,,ministrant” wskazuje na szczególnie na służbę we Mszy świętej. 1.Ministrant jest POMOCNIKIEM przy sprawowaniu Mszy świętej i podczas innych nabożeństw liturgicznych. Ministrant usługuje księdzu, gdy przygotowywany jest ołtarz i dary ofiarne potrzebne do ofiary Mszy świętej.
2.Ministrant jest tym który NIESIE ZNAKI. Ministrant niesie pewne określone przedmioty, które dla liturgii są niezbędne. Są to przedmioty, które dla liturgii mają szczególne znaczenie. One mają ludziom wierzącym coś przedstawić i wskazać na inną rzeczywistość.
3.Ministrant powinien sam być ZNAKIEM. Ministrant przez służenie wskazuje, że każde nabożeństwo liturgiczne sprawowane w kościele, jest nie tylko sprawą kapłana, lecz sprawą całej parafii i wszystkich wiernych! Ministrant przez swoje służenie pokazuje, że „uczestniczyć w liturgii” nie tak jak w kinie albo przed telewizorem tylko słuchać czy oglądać! ,,Uczestniczyć w liturgii” to znaczy także współdziałać i współtworzyć ją, czynnie się w niej angażując!
ŻYCIORYSY PATRONÓW LITURGICZNEJ SŁUŻBY OŁTARZA
Św. Tarsycjusz (III wiek)
Młody, kilkunastoletni akolita Kościoła rzymskiego, “męczennik Eucharystii”. Podczas prześladowania chrześcijan za cesarza Decjusza nosił Komunię Świętą uwięzionym braciom w wierze. Schwytany, został przez prześladowców ukamienowany. Ciało męczennika pochowano z czcią na cmentarzu Kaliksta około 250 roku.
Św. Stanisław Kostka (1550-1568)
Święty syn Mazowsza, urodzony w Rostkowie, edukację kontynuował w Wiedniu. Tu podczas ciężkiej choroby, kiedy właściciel domu, w którym mieszkał, nie kazał wpuścić kapłana katolickiego, miał widzenie: najpierw św. Barbara, patronka dobrej śmierci, do której się zwrócił, w towarzystwie dwóch aniołów przyniosła mu Wiatyk, potem Maryja złożyła na jego ręce Dzieciątko i poleciła, by wstąpił do Jezuitów. Aby to polecenie zrealizować, “uciekł” do Rzymu i bez zgody rodziców zgłosił się do nowicjatu. Tu na początku 1568 roku złożył śluby zakonne. Zmarł w samo święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny tegoż roku. Sława świętości jego życia natychmiast obiegła cały Rzym, wszystkie domy zakonne jezuitów i dotarła do Polski.
Św. Alojzy Gonzaga (1568-1591)
Pochodził z książęcej lombardzkiej rodziny. Był paziem na dworach w Mantui i Florencji oraz Hiszpanii (na dworze Filipa II). Już jako dziewięcioletni chłopiec złożył ślub czystości. Wbrew woli rodziny wstąpił do zakonu jezuitów. Umarł jako kleryk, opiekując się chorymi w czasie zarazy w Rzymie, mając 23 lata.
Św. Jan Berchmans (1599-1621)
Flamandczyk, wyniesiony na ołtarze w 1887 roku. Wyróżniał się serdecznym nabożeństwem do Najświętszej Eucharystii. Znana jest jego życiowa maksyma: “Najdoskonalszą rzeczą jest zacząć od najmniejszych rzeczy”. Uświęcił się przez sumienne wykonywanie swoich codziennych obowiązków, pilne zachowanie reguły zakonnej oraz przez gorące umiłowanie Pana Jezusa i Jego Matki. Zmarł w opinii świętości w Rzymie, mając 22 lata.
Św. Dominik Savio (1842-1857)
Urodził się niedaleko Turynu. Już w wieku pięciu lat był gorliwym ministrantem. Po jednej z generalnych spowiedzi ułożył własny akt i ofiarował się Matce Bożej: “Maryjo, ofiaruję Ci swoje serce. Spraw, aby zawsze było Twoim. Jezu i Maryjo, bądźcie zawsze moimi przyjaciółmi. Błagam Was, abym raczej umarł, niż bym przez nieszczęście popełnić choć jeden grzech”. Jego nauczycielem był św. Jan Bosco. Dominik miał wyjątkowy dar kontemplacji i ekstazy. Sam często nawiedzał Pana Jezusa w Najświętszym Sakramenciei pociągał do tego wielu innych. Często nazywany jest “małym świętym” i “gigantem ducha”, choć umierając, miał zaledwie 15 lat.
MODLITWY
MODLITWA PRZED MSZĄ ŚWIĘTĄ
Oto za chwilę przystąpię “Do Ołtarza Bożego, do Boga, który rozwesela młodość moją”. Do świętej przystępuję służby. Chcę ją dobrze pełnić. Proszę Cię, Panie Jezu, o łaskę skupienia, aby myśli moje były przy Tobie, aby oczy moje były zwrócone na ołtarz, a serce moje oddane tylko Tobie. Amen.
MODLITWA PO MSZY ŚWIĘTEJ
Boże, którego dobroć powołała mnie do Twej służby, spraw, bym uświęcony uczestnictwem w Twych tajemnicach przez dzień dzisiejszy i całe me życie szedł tylko drogą zbawienia. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.
MODLITWA LEKTORA
Panie, oto stoję wobec wielkiej tajemnicy Twojego Słowa, które mam przekazywać innym. Pomóż mi być najpierw dobrym słuchaczem i świadkiem Twego Słowa. Oczyść moje wargi od wszelkiej nieczystości, uczyń mnie swoim narzędziem, bym mógł nieść Ciebie ludziom w sercu, w dłoniach i na wargach. Amen.
SŁOWNICZEK MINISTRANTA:
ABSOLUCJA (rozgrzeszenie) – udzielane przez kapłana w sakramencie pokuty odpuszczenie grzechów.
ADORACJA – oddanie czci, uwielbienie, uniżenie się przed Bogiem, hołd oddawany Bogu.
AKOLITA – posługujący w liturgii (przygotowuje ołtarz i dary ofiarne oraz pomaga w Rozdawaniu Komunii św. i udzielaniu Komunii chorych).
AKULITKI – lichtarze z płonącymi świecami używane w czasie czytania Ewangelii oraz w procesjach niesione obok krzyża.
ALBA – długa, biała spodnia szata liturgiczna (kapłana i służby liturgicznej w czasie liturgii) ,symbolizująca łaskę chrztu św.
ALUMN – student Seminarium Duchownego (częściej używa się określenia kleryk).
AMBONA – miejsce do czytań biblijnych oraz wygłaszania homilii (kazań), dziś najczęściej pulpit zwany ambonką usytuowany w prezbiterium.
AMPUŁKI – są to naczynia liturgiczne w kształcie małych dzbanuszków w których podaje się wino i wodę do mszy św.
ANIOŁ PAŃSKI – modlitwa odmawiana rano, w południe i wieczorem dla uczczenia Wcielenia Bożego i macierzyństwa Najświętszej Maryi Panny.
ANTYFONA – refren rozpoczynający i kończący psalm w liturgii godzin, używany też podczas Mszy św. i w nieszporach.
APOKRYFY – księgi wczesnochrześcijańskie tematycznie związane z Pismem św. (często zawierają opisy z życia Pana Jezusa).
APOSTOLAT – urząd głoszenia Ewangelii i posługa sakramentalna (duchownego), w przypadku świeckich – czynne zaangażowanie w Kościele poprzez przykład życia i modlitwę.
APSYDA – półkolista wnęka w ścianie kościoła lub kaplicy, zwykle w niej miejsce na tabernakulum lub krzesła dla kapłana.
ARCHIDIECEZJA – jednostka terytorialna administracji kościelnej.
ARCYBISKUP – tytuł biskupa stojącego na czele archidiecezji (metropolii).
ASPERSJA – liturgiczne pokropienie wiernych wodą święconą jako przypomnienie chrztu, jego skutków i zobowiązań.
ASYSTA – diakon lub dwaj diakoni towarzyszący biskupowi bądź kapłanowi w uroczystej celebracji.
AUREOLA – koło otaczające głowy świętych (symbolizujące świętość).
BALDACHIM – ozdobny daszek lub ozdobna osłona z materiału nad godnymi czci miejscami i osobami, przede wszystkim jako osłona niesiona nad Najświętszym Sakramentem.
BAPTYSTERIUM – wolno stojąca kaplica chrzcielna lub element dawnych kościołów biskupich, w kościołach parafialnych przeważnie tylko chrzcielnica.
BAZYLIKA – w sensie architektonicznym – kościół wielonawowy (nawa główna wyższa od naw bocznych), basilica minor – tytuł nadawany znaczniejszym kościołom.
BEATYFIKACJA – uznanie za błogosławioną, osobę zmarłą w opinii świętości (poprzedzone procesem beatyfikacyjnym)
BIBLIA – Pismo Święte – zbiór ksiąg napisanych pod natchnieniem Ducha Świętego zawierających słowo skierowane do ludzi przez Boga.
BIERZMOWANIE – sakrament wtajemniczenia chrześcijańskiego, w którym człowiek otrzymuje w szczególny sposób Ducha Świętego.
BINACJA – dwukrotne odprawianie Mszy św. jednego dnia (prawa binacji udziela Biskup).
BIRET – nakrycie głowy duchownych katolickich.
BISKUP – zwierzchnik Kościoła lokalnego (diecezji), który przewodniczy wspólnocie wiernych mocą bezpośredniego apostolskiego pełnomocnictwa.
BŁOGOSŁAWIEŃSTWO – życzenie uzyskania specjalnej przychylności Bożej dla jednostki, wspólnoty lub rzeczy przez odpowiednie słowa i towarzyszące im gesty sakralne, modlitwa nad rzeczą lub osobą w celu uproszenia pomocy od Boga.
BRAT ZAKONNY – człowiek, który wybrał życie w jakiejś wspólnocie religijnej. Kapłan (ksiądz) zakonnik często nazywa się ojcem (pater), a zakonników nie kapłanów braćmi (frater). Bracia określani są formalnie jako „osoby konsekrowane”, „prowadzący życie konsekrowane”. Żyją w danym Zgromadzeniu nie pełniąc czynności kapłańskich tak jak; sprawowanie Mszy Świętej czy sakramentów.
BREWIARZ – księga do odprawiania modlitwy uświęcenia dnia (liturgii godzin) przez duchownych i świeckich.
BURSA – sztywna torebka do zawieszenia na szyi, na naczynie z Komunią chorych.
CARITAS – czynne praktykowanie chrześcijańskiej miłości bliźniego lub organizacja dobroczynna działająca w Kościele.
CELEBRANS – osoba przewodnicząca zgromadzeniu liturgicznemu (najczęściej kapłan).
CEREMONIARZ – osoba przygotowująca i koordynująca różne posługi oraz dbająca o spokojny, harmonijny przebieg uroczystości.
CHORAŁ – oficjalny śpiew Kościoła (jednogłosowy), lub księga zawierająca śpiewy liturgiczne.
CHRZEST – pierwszy i najpotrzebniejszy sakrament, uwalnia od grzechu pierworodnego i wszystkich innych grzechów i włącza do Kościoła.
CHRZEŚCIJAŃSTWO – religia założona przez Jezusa Chrystusa. W ciągu wieków swej historii rozpadło się na: Katolicyzm, Prawosławie, Protestantyzm.
CIEMNICA – miejsce w kościele gdzie przechowuje się Najświętszy Sakrament w noc z Wielkiego Czwartku na Wielki Piątek.
CINGULUM – pasek służący do przepasywania alby, element stroju liturgicznego.
CREDO – wyznanie wiary (łac.. credo – wierzę).
CUSTODIA (kustodia) – naczynie, w którym przechowuje się Najświętszą Hostię do wystawienia w monstrancji.
CYBORIUM – puszka (naczynie) do przechowywania Eucharystii pod postacią chleba.
DARY OFIARNE – rzeczy i akty wewnętrzne, które człowiek składa Bogu w czasie Mszy św. Przede wszystkim są to dary chleba i wina, które oznaczają wszelką ofiarę człowieka.
Dzwonki ołtarzowe -pojawiły się w liturgii w wieku XIII, zwracają uwagę wiernych na zmianę postawy liturgicznej, zwołują lud i wielbią dźwiękiem Boga.
HOMILIA – (kazanie) jest to słowo kapłana skierowane do wiernych na tle usłyszanych czytań biblijnych.
HYMN – uroczysta pieśń śpiewana na cześć Boga lub świętych.
KIELICH – jest to naczynie liturgiczne w którym w czasie mszy św. składa się wino do konsekracji.
KOMŻA – krótsza szata liturgiczna, zawsze koloru białego; od IX wieku strój ministranta.
KUSTODIA -jest to mała puszka, w niej przechowuje się Najświętszą Hostię przeznaczoną do monstrancji.
LEKCJONARZ -księga zawierająca czytania biblijne na poszczególne dni w roku.
MINISTRANT – członek ludu Bożego, który w czasie sprawowania liturgicznych obrzędów spełnia posługę pomocniczą w sposób określony przepisami Kościoła.
MONSTRANCJA – przedmiot liturgiczny w którym umieszcza się Hostię celem adoracji lub procesji.
ODPUST PARAFIALNY – uroczystość, w której parafia w sposób szczególny czci swego Patrona.
OŁTARZ – jest to stół na którym składa się Najświętszą Ofiarę i przy którym rozdziela się Ciało Pańskie.
OJCIEC – w Polsce zwyczajowa forma tytularna stosowana wobec zakonników posiadających święcenia kapłańskie,
ORACJA – uroczysta modlitwa odmawiana przez kapłana w imieniu wiernych.
ORNAT – wierzchnia ozdobna szata liturgiczna kapłana odprawiającego Mszę św.
PALKA – służy do nakrycia kielicha mszalnego; kwadratowy kawałek usztywnionego płótna.
PASCHAŁ – świeca symbolizująca Zmartwychwstałego Chrystusa.
PASTORAŁ – ozdobna laska używana przez biskupa jako symbol posługi pasterskiej otrzymanej od Chrystusa.
PATENA – naczynie liturgiczne, na którym składa się w czasie Mszy św. chleb do konsekracji.
PREZBITERIUM – część kościoła, w której znajduje się ołtarz główny.
PROCESJA – uroczysty pochód religijny połączony ze śpiewem.
RESPONSORIUM – powtarzane wersety psalmu stanowiące odpowiedź człowieka na Słowo Boże.
SANCTISSIMUM – łacińska nazwa Najświętszego Sakramentu.
SŁUŻBA LITURGICZNA – zespół ludzi, chłopców i dziewcząt, którzy w czasie sprawowania liturgicznych obrzędów spełniają posługę w sposób określony przepisami Kościoła.
STUŁA – część stroju liturgicznego – znak władzy kapłańskiej.
ŚWIĄTYNIA – miejsce gdzie Bóg jest szczególnie obecny i czczony.
TABERNAKULUM – miejsce w kościele, w którym przechowuje się Najświętszy Sakrament
WELON NA KIELICH – tkanina (chusta), którą nakryty jest kielich do momentu przygotowania darów ofiarnych; ponownie kielich nakrywa się tym welonem po Komunii św.
WIERNOŚĆ SŁOWU – dobry ministrant to taki który w życiu codziennym dotrzymuje Panu Bogu i ludziom obiecanego słowa.
WODA ŚWIĘCONA – jest wodą pobłogosławioną przez kapłana, przeznaczoną do czynności liturgicznych.